Ineens was het zover: zes huisartsen, zes specialisten en zes verpleegkundigen kwamen voor de eerste training in gesprekken over leven met de naderende dood naar Kasteel Oud Poelgeest, onder de rook van Leiden. Voor je de trap oploopt, het kasteel in, stap je op een steen waarin de naam staat gebeiteld van Herman Boerhaave, arts uit de 17e eeuw die bekend stond om zijn inlevingsvermogen in het lijden van zijn patiënten.
Een passende plek voor moderne zorgprofessionals om een middag en avond in een als open en veilig ervaren setting bezig te zijn met ‘Niet alles wat hoeft, kan’. Er is nagedacht over de moeilijke en de makkelijke vragen rondom het laatste levenseinde, geluisterd naar uitleg over omgaan met stervensstatistieken, er is geoefend met gesprekken over echte casussen gespeeld door acteurs, er was informatie over de Sterfstijlen van stichting STEM en er was veel ruimte voor collegiale ontmoeting en voor uitwisseling van ervaringen.
Een bloemlezing uit de reacties die de 18 deelnemers op hun evaluatieformulieren schreven onder het kopje ‘Wat is allerbelangrijkste dat u van de training “Gesprekken over leven met de dood” overhoudt?’
- De techniek van gesprekken
- Durf te confronteren; blijf bij eigen gevoel
- De USB stick
- Dat iedere patiënt andere behoeften heeft
- Hoe moeilijk het blijft
- LUIS-TE-REN en aansluiten op de sterfstijl per patiënt
- De vragen die ik niet durf te stellen en dat je niks fout kan doen
- Dat communicatie tussen arts & vpk van groot belang is en dat artsen en specialisten ook kunnen worstelen in gesprekken over leven & dood.
- Het gevoel dat ik op de goede weg met gesprekken voeren…
- Dat je niet te veel van jezelf moet meenemen als hulpverlener
- Dat je op menselijk vlak moet blijven communiceren
- Dat verschillende stijlen van omgaan met de dood vragen om meer aansluiten bij de patiënt
- Dat het belangrijk is voor mensen in het werkveld om te oefenen met “NIET praten over behandelen”
- Dat je ruimte moet maken voor de existentiële vragen naast alle technische aspecten van de palliatieve fase en dat je ruimte voor patiënt en familie moet creëren om toe te komen aan gevoelens en rouw
- Durf te vragen!
Geschreven door Geeske Hendriksen.